Jaap Draaisma
Lectoraat
Grootstedelijke Vraagstukken
Acerca de
Economie
Introductie
Economie en arbeidsmarkt
Sinds het einde van de vorige crisis, 2015, groeit de Amsterdamse economie enorm.
Bedrijven breiden uit, nieuwe bedrijven starten en overal vacatures.
Binnen en tussen economische sectoren vinden grote veranderingen plaats, niet alleen
als gevolg van corona, maar ook door internationale ontwikkelingen (Brexit, EU maatregelen
tegen belastingontwijking, e.d.) en door het ruimtelijke ordeningsbeleid van de gemeente (bedrijfsterreinen worden woonwijk).
Amsterdam heeft vanouds een zeer gemengde economie, wat betreft de economische sectoren die hier aanwezig zijn: de Haven en Schiphol voor transport en distributie, de financiele sector, industrie, universiteiten, cultuursector, toerisme en horeca, creatieve industrie, zakelijke dienstverlening.
“Economisch uitsorteren” uit de economische geografie: bedrijven die minder sterk zijn worden verdrongen.
Amsterdam Sorteermachine
De enorme instroom van nieuwkomers.
De meesten komen naar Amsterdam omdat ze hier werk hebben gevonden of voor een baan geworven zijn.
Anders dan de theorie van Richard Florida in zijn boek “The Rise of the Creative Class” zullen in mijn visie weinigen zich in Amsterdam vestigen vanwege het aantrekkelijke leefklimaat (in brede zin) en vervolgens kijken of ze hier werk kunnen vinden. Alleen al vanwege de woningmarkt is dit voor de meesten onmogelijk.
Uit binnenland
Voor veel afgestudeerden uit de universiteitssteden in Nederland is een goedbetaalde baan in Amsterdam een aantrekkelijk perspectief. Voor de crisis van 2008-2015 vormden zij de belangrijkste groep nieuwkomers
Uit buitenland
Voor het vervullen van veel vacatures wordt personeel in het buitenland geworven. Zowel binnen de EU als buiten de EU.
Nieuwkomers van buiten de EU hebben een speciale werk- en verblijfsvergunning nodig, de zogenaamde Blue Card. Daarbij gaat het om een omvangrijke groep want de 2 grootste groepen nieuwkomers qua nationaliteit komen de laatste jaren uit India en de VS.
Onderscheid in nieuwe medewerkers:
-
Hoog opgeleid Tech, Fintech, Health, Universiteiten,
-
“Vakmensen” als Verplegend personeel; bouwvakkers, installateurs,
-
Tijdelijk personeel in de horeca, distributie, bezorgdiensten, huishoudelijk personeel
Digital nomads
Uitsorteren werknemers cq. enorme uitstroom uit Amsterdam:
Tijdelijk arbeidscontract (of zzp-er)
Geen woonruimte in Amsterdam (vertrek naar de regio of “terug”?)
Studenten op de arbeidsmarkt
Amsterdamse jeugd op de arbeidsmarkt
Hoog opgeleid en lager opgeleid
Industriele economie, post-industriele economie , het nieuwe maken en de digitale economie
Werk in de nieuwe woonwijken
Moet Amsterdam stoppen met het werven van nieuwe bedrijven in het buitenland?
Het aantal nieuwe arbeidsplaatsen is drie keer sneller gegroeid dan het aantal nieuwe woningen.
Amsterdam werft actief bedrijven in het buitenland om zich hier te vestigen.
Nu de woningmarkt is Amsterdam is vastgelopen en bedrijfs- en kantoorruimte schaarser wordt, wordt van diverse kanten wordt de vraag gesteld: moet Amsterdam hier niet mee stoppen of veel selectiever in zijn?
Onderzoeksvragen (onderscheid in economische sectoren en type werk)
-
Hoe worden buitenlanders geworven en hoe worden ze opgevangen en begeleid in Amsterdam?
Wat maakt Amsterdam aantrekkelijk en is er een mogelijkheid om hier langer te blijven?
-
Hoe functioneert de Blue Card voor Amsterdam?
Welke bedrijven/ sectoren benutten deze mogelijkheid? Hoe functioneert de IND hierin? Hoe vaak verlenging na 5 jaar?
-
Wat voor arbeidscontracten krijgen nieuwkomers in Amsterdam?
Tijdelijk of mogelijkheden voor een permanent contract? HR-beleid mbt internationale bedrijfscultuur?
-
Uitstroom van werknemers naar de regio of “terug” naar het buitenland?
-
Hoe kan de Amsterdamse jeugd meer kansen krijgen op de arbeidsmarkt?