Economie en arbeidsmarkt

 

Sinds het einde van de vorige crisis, 2015, groeit de Amsterdamse economie enorm.

Bedrijven breiden uit, nieuwe bedrijven starten en overal vacatures.

Binnen en tussen economische sectoren vinden grote veranderingen plaats, niet alleen

als gevolg van corona, maar ook door internationale ontwikkelingen (Brexit, EU maatregelen

tegen belastingontwijking, e.d.) en door het ruimtelijke ordeningsbeleid van de gemeente (bedrijfsterreinen worden woonwijk).

 

Amsterdam heeft vanouds een zeer gemengde economie, wat betreft de economische sectoren die hier aanwezig zijn: de Haven en Schiphol voor transport en distributie, de financiële sector, industrie, universiteiten, cultuursector, toerisme en horeca, creatieve industrie, zakelijke dienstverlening. Daarbij is Amsterdam zeer internationaal georiënteerd en vormt ze een knooppunt in de wereldeconomie, Sassen (1991) omschrijft dit als een 'Global City'.

​

Volgens Saskia Sassen (1991) kan een stad kan worden gedefinieerd als een 'Global City' vanwege haar rol in een mondiaal netwerk van financiële, economische, culturele en sociale uitwisselingen en praktijken. De Global Cities verliezen hun ruimtelijke begrenzingen en vormen de belangrijkste knooppunten in de organisatie van de wereldeconomie. De economie van een Global City levert de infrastructuur die globalisering mogelijk maakt: financiële instellingen, juridische en consultancy diensten en netwerken van kennis en communicatie. Tegelijkertijd creëert deze economische concentratie nieuwe vormen van ongelijkheid binnen steden: tussen hoogopgeleide, internationaal georiënteerde professionals en laagbetaalde arbeidskrachten die cruciaal zijn voor het stedelijke leven. Zo vormt de Global City niet alleen een motor van de wereldeconomie, maar ook een plek van groeiende ongelijkheden.

 

​

Onderzoeksvragen en aandachtspunten 

​

“Economisch uitsorteren” uit de economische geografie: bedrijven die minder sterk zijn worden verdrongen.

 

Amsterdam Sorteermachine

De enorme instroom van nieuwkomers.

De meesten komen naar Amsterdam omdat ze hier werk hebben gevonden of voor een baan geworven zijn.

Anders dan de theorie van Richard Florida in zijn boek “The Rise of the Creative Class” zullen in mijn visie weinigen zich in Amsterdam vestigen vanwege het aantrekkelijke leefklimaat (in brede zin) en vervolgens kijken of ze hier werk kunnen vinden. Alleen al vanwege de woningmarkt is dit voor de meesten onmogelijk.

 

Uit binnenland

Voor veel afgestudeerden uit de universiteitssteden in Nederland is een goedbetaalde baan in Amsterdam een aantrekkelijk perspectief. Voor de crisis van 2008-2015 vormden zij de belangrijkste groep nieuwkomers

 

Uit buitenland

Voor het vervullen van veel vacatures wordt personeel in het buitenland geworven. Zowel binnen de EU als buiten de EU.

Nieuwkomers van buiten de EU hebben een speciale werk- en verblijfsvergunning nodig, de zogenaamde Blue Card. Daarbij gaat het om een omvangrijke groep want de 2 grootste groepen nieuwkomers qua nationaliteit komen de laatste jaren uit India en de VS.

 

Onderscheid in nieuwe medewerkers:

• Hoog opgeleid Tech, Fintech, Health, Universiteiten,

• “Vakmensen” als Verplegend personeel; bouwvakkers, installateurs,

• Tijdelijk personeel in de horeca, distributie, bezorgdiensten, huishoudelijk personeel

Digital nomads

​

Uitsorteren werknemers cq. enorme uitstroom uit Amsterdam:

Tijdelijk arbeidscontract (of zzp-er)

Geen woonruimte in Amsterdam (vertrek naar de regio of “terug”?)

 

Studenten op de arbeidsmarkt

 

Amsterdamse jeugd op de arbeidsmarkt

Hoog opgeleid en lager opgeleid

 

Industriele economie, post-industriele economie , het nieuwe maken en de digitale economie

 

Werk in de nieuwe woonwijken

 

Moet Amsterdam stoppen met het werven van nieuwe bedrijven in het buitenland?

Het aantal nieuwe arbeidsplaatsen is drie keer sneller gegroeid dan het aantal nieuwe woningen.

Amsterdam werft actief bedrijven in het buitenland om zich hier te vestigen.

Nu de woningmarkt is Amsterdam is vastgelopen en bedrijfs- en kantoorruimte schaarser wordt, wordt van diverse kanten wordt de vraag gesteld: moet Amsterdam hier niet mee stoppen of veel selectiever in zijn?

 

Onderzoeksvragen (onderscheid in economische sectoren en type werk)

• Hoe worden buitenlanders geworven en hoe worden ze opgevangen en begeleid in Amsterdam?

Wat maakt Amsterdam aantrekkelijk en is er een mogelijkheid om hier langer te blijven?

• Hoe functioneert de Blue Card voor Amsterdam?

Welke bedrijven/ sectoren benutten deze mogelijkheid? Hoe functioneert de IND hierin? Hoe vaak verlenging na 5 jaar?

• Wat voor arbeidscontracten krijgen nieuwkomers in Amsterdam?

Tijdelijk of mogelijkheden voor een permanent contract? HR-beleid mbt internationale bedrijfscultuur?

• Uitstroom van werknemers naar de regio of “terug” naar het buitenland?

• Hoe kan de Amsterdamse jeugd meer kansen krijgen op de arbeidsmarkt?

Hoe ziet de onderkant van de arbeidsmarkt eruit?