Onderzoek Sociale Netwerken nieuwkomers Amsterdam

 

Should I stay or should I go – The Clash

 

Thema:

Thuis voelen in de stad Sense of Belonging -  Wortelen Stedelijke Geworteldheid

versus

Vreemdeling voelen – footloose - geen binding met stad

 

Stellingen

1. De instroom van buitenlandse nieuwkomers in Amsterdam (2019: 50.000 van de 70.000 nieuwkomers) bestaat voor het grootste deel uit “passanten”, dwz tijdelijke vestigers. Dit zorgt voor grote verandering in het sociale leven in Amsterdam

2. Nieuwkomers kunnen zich in Amsterdam alleen nog blijvend vestigen wanneer zij heel veel geld hebben of enorm veel geluk; het grootste deel van de nieuwkomers (studenten, kunstenaars, arbeidsmigranten) kan zich hier slechts tijdelijk vestigen.

3. De stad werkt als een sorteringsmachine, waarbij alleen diegenen die heel succesvol zijn (volgens bepaalde criteria) kunnen blijven.

4. Voor een sterk en duurzaam sociaal leven in Amsterdam (“stedelijke geworteldheid”) moeten meer nieuwkomers zich blijvend willen en kunnen vestigen

 

Urban Renaissance

Geografische literatuur jaren ’60 en ’70: het einde van de stad: New York failliet en Amsterdam loopt leeg en stort in.

Over bedrijven die in toenemende mate ‘footloose’ worden agv de internationalisering: verplaatsen bedrijven uit West Europa en Noord Amerika naar lage lonen landen, etc. . Economische basis van de stad verdwijnt; wat kan dan de economische basis van Nederland en Amsterdam nog zijn?

Tot de stomme verbazing van velen heeft de globalisering en digitalisering na de jaren ’80 ertoe geleid dat veel grote steden juist weer het knooppunt werden van de internationale economie.  Na het verval van de stad in de jaren ’70 nu de triumf van de stad in de 21ste eeuw. Een bepaald type internationale (transnationale) bedrijven vestigt zich nu bij voorkeur in een Global City.

 

Amsterdam Global City

In enkele rondes heeft Amsterdam zich, vanaf de jaren ’90, “opgewerkt” tot de onderste regionen van de Global Cities. Met een (groot) aantal transnationale bedrijven en sectoren die onderdeel zijn van de wereldeconomie. Met als bijkomend kenmerk het internationale financieringskapitaal (van Blackstone tot beleggingsfondsen uit Singapore) dat zich nestelt in de stad: van grondposities, financiering van gebiedsontwikkeling, opkopen van delen van de woningmarkt tot het verwerven van distributieknooppunten.

 

Grote gevolgen voor het sociale leven in Global City Amsterdam.

De transnationale bedrijven in Amsterdam, van Booking.com tot TomTom, Adyen, internationale advocatenkantoren, Guerilla Games, Uber, etc. hebben een personeelsbestand dat voor het grootste deel uit buitenlanders/ buitenlandse arbeidsmigranten bestaat.

Deze medewerkers zijn in hoge mate ‘footloose’, zowel in de hogere regionen, de expats die elke 2 jaar naar een andere stad verhuizen, (volgens de literatuur en makelaars)

als in de lagere regionen van het bedrijf, waar jong talent uit de hele wereld slechts voor enkele jaren een contract krijgt. (deels vanwege wettelijke regelingen voor migranten van buiten de EU, deels om bedrijfseconomische reden)

 

 

Deze wereldburgers – “kosmopolieten die altijd met een been in het buitenland staan en zich niet aan de stad willen binden” bouwen hier geen ‘stedelijke’ sociale contacten op, willen hier niet wortelen.

En buitenlandse studenten? Bouwen die hier ook geen ‘stedelijke’ sociale contacten op, willen hier ook niet wortelen.

Is dat zo? In welke mate is dat zo? Wil men wel wortelen maar kan/ lukt dat niet?

Dat willen wij onderzoeken.

​

Cijfermatig en met een enquete ism  OiS; door participerend onderzoek bij City Life en andere sociale ontmoetingsinitiatieven voor nieuwkomers; door gesprekken met sleutelfiguren en bronnenonderzoek

 

En ook, wat kun je er als stad aan doen? Kun je deze burgers meer aan de stad binden; een thuisgevoel geven; meer mogelijkheden bieden om wortel te schieten?

 

​

N.B.

Voor studenten uit Nederland en de jeugd van Amsterdam geldt natuurlijk ook dat wanneer ze afgestudeerd zijn of iets ouder (27 jaar is de grens voor tijdelijke huurcontracten) zij zich hier niet of nauwelijks blijvend kunnen vestigen.

 

Bronnen Schrijvers Onderzoekers  Literatuur

1. Floor Milikowski – Van wie is de stad 2018

 

Botsing over de stad:

Amsterdam als stad voor de nieuwkomers, met name rijke en jonge buitenlanders; die brengen de dynamiek, zijn de motor van de (nieuwe) economie; zorgen voor de aansluiting met de wereld; geven Amsterdam het karakter van een “global city”; internationals, tolerant, open. De stad voor iedereen

Versus

Amsterdam moet zijn bevolking beschermen, mensen moeten in de stad kunnen blijven, kunnen wortelen, gemeenschap, geborgen, in de stad kunnen groeien. De stad is op slot voor lage en middeninkomens en als zij in de stad wonen dreigen zij verdrongen te worden. De schaarste moet niet door “de markt” verdeeld worden maar door de overheid; zal ook pijn doen.

 

De eerste visie is dominant en zorgt voor veel dynamiek, maar ook voor toenemende segregatie en grotere kloof tussen rijk en arm

 

​

2. Ilja Leonard Pfeijffer

Toepasselijke citaten uit de roman Grand Hotel Europa (2018)

 

Over “wortelen in de stad”

 

Ze vinden hun eigen sensatie van vrijheid belangrijker dan leven in verbondenheid met hun naasten in hun omgeving (p. 232)

 

Verantwoordelijkheid voor de plek waar ze geworteld zijn (232)

 

Verslaving aan ontheemding (232-233)

 

Internationalisering gekaapt door het groot kapitaal en is conservatief geworden (258)

 

Kinderen opgegroeid zonder wortels (267-268)

Onverschillige oppervlakkigheid en de ervaring van ontheemding (268)

Zelfverklaarde wereldburgers (268)

 

Omdat wortels belangrijker zijn dan bestemmingen (536)

 

Vliegveld Amsterdam (316-317) (Stad van zeer kortstondig komen en gaan – jd)

 

​

3. Transnational elites in the city: British highly-skilled inter-company transferees in New York City’s financial district

Jonathan V. Beaverstock in Journal of Ethnic and Migration Studies 31 (2005)

 

 

4. The Social Morphology of Skilled Migration: The Case of the British Middle Class in Paris

Dr Sam Scott In Journal of Ethnic and Migration Studies 2006

 

 

5. Binding genoeg; de stad en het geheim van aangenaam samenleven”

Essay door Annemarie Kok, Trancity*Valiz 2017

 

 

6. A City of Comings and Goings

Door: Crimson, historians & Urbanists

nai010 publishers Rotterdam 2019

 

 

7. Arnold Grunberg

Serie Europeaan in New York (VPRO TV  2020 uitgezonden 5-10-2020)

Voor Grunberg is New York een Stad van Vreemdelingen

 

 

8. David Goodhart

The Road to Somewhere: The Populist Revolt and the Future of Politics – 2017

 

Deze Britse journalist – schrijver schreef in 2017, nav de Brexit uitslag het boek “The Road to Somewhere” met het onderscheid tussen ‘anywheres’ en ‘somewheres’, oftewel de elite die zich overal thuis voelt en het volk dat aan plaats gebonden is. (NRC 9-10-20 Floor Rusman)

Goodhart insists that the views of Somewheres have been overlooked for decades, overruled by the Anywheres who control the commanding heights of political and cultural power, from the ...  (the Guardian 22-03-2017)

Goodhart reiterates the point made by Putnam, Murray and others about the family: high status (and income) Anywheres “talk blue, but live red,” while lower status (and income) Somewheres “talk red, but live blue.” (Put differently, Anywheres insist that all family forms are equally valid for raising children, but in practice they generally prefer two married parents who stay together ... (thinktheology.co.uk/blog/article/anywheres_and_somewheres David Goodhart grapples admirably with the disconnect between the university educated elite (the Anywheres) who dominate public life, and the local rooted majority (the Somewheres). As a church minister, I was particularly struck by the disconnect between (often) highly educated ministers, and the need to serve in areas which will not share many of our cultural assumptions. www.amazon.co.uk/Road-Somewhere-Populist-Revolt-Politics/

 

 

9. Paula Kibbelaar –

The art of being a foreigner in Amsterdam – BIS Publishers 2007

Publishers note: On commission from the Baak Management Centrum VNO-NCW she investigated the diversity within Amsterdam’s creative sector, interviewing seventeen colourful personalities on their views and experiences in relation to living and working in Holland’s major city.

The result is a current social picture of the possibilities and the bottlenecks that these people encountered. Foreign pioneers, bicultural talents, creative entrepreneurs and the makers of cultural policy all have something to gain from this book.

 

 

10. Parool 13-01-2018, door Vera Spaans

‘Je zult je hier never, ever thuis voelen’

kop boven artikel in het kader van de Parool serie Amsterdam Expat City

Intro: Techstad Amsterdam barst uit zijn voegen. Voor internationaal talent is werk te over; zolang alles voor de wind gaat ligt de stad aan je voeten. Deel 2 van een serie: “er komen altijd momenten in het leven van een expat dat je je realiseert wat je mist”

 

 

11. Groot aantal artikelen uit bladen, blogs en andere media

Thuis in Amsterdam

Amsterdam heeft mij heel veel te bieden.; naast werk vooral horeca, vrienden, fietsen en voorzieningen.

Toegankelijkheid mbt wonen is problematisch